BỆNH RỈ SẮT TRÊN CÂY CÀ PHÊ (Hemileia vastatrix)
Đây là một bệnh gây hại nghiêm trọng trên tất cả các vùng trồng cà phê tại Việt nam.
Bệnh gây hại chủ yếu trên lá.Triệu chứng điển hình của bệnh là mặt dưới lá xuất hiện những đốm bệnh tròn, lúc đầu nhỏ, về sau lớn dần, đường kính trung bình 2-3 mm, trên mặt vết bệnh phủ một lớp bột phấn màu vàng da cam, đó là các bào tử nấm bệnh. Mỗi đốm có khoảng 200.000 bào tử. Trên một lá có nhiều đốm bệnh, một số đốm liên kết nhau tạo thành đốm bệnh lớn. Lá bị biến vàng, rụng hàng loạt, cành khô, cây sinh trưởng kém, giảm năng suất. Bào tử nẩy mầm thích hợp ở nhiệt độ từ 20-25 độ C, ẩm độ 80-90%, bào tử có khả năng chịu đựng nhiều tháng trong điều kiện bất lợi cho nẩy mầm. Bào tử phát tán trong không khí nhờ gió, nước, côn trùng, người đi lại chăm sóc. 
Ở miền Bắc, bệnh phát sinh và phát triển ở vụ xuân hè trong tháng 2,3,4 ; vụ thu đông trong tháng 9,10,11, nhưng tỷ lệ và mức độ bệnh nặng ở các tháng 3,4 và tháng 10,11.
Ở miền Nam, bệnh thường phát triển mạnh và nặng ở các tháng 10,11,12. Các giống cà phê chè và cà phê vối bị nhiễm bệnh này nặng, cà phê mít bị nhiễm bệnh ở mức độ trung bình. Hiện nay có giống cà phê chè Catimor có khả năng chống bệnh cao.
Biện pháp phòng trừ:
– Trồng giống kháng bệnh.
– Tỉa cành cho cây thông thoáng, vệ sinh vườn cà phê, làm cỏ sạch để hạn chế sự lây lan và phát triển bệnh.
– Bón phân cần cân đối và đầy đủ. Tỉ lệ N-P-K thích hợp là 2-1-2
– Phun thuốc vào giai đoạn bệnh rỉ sắt chớm xuất hiện, phun lại khi điều kiện khí hậu thích hợp cho bệnh phát triển. Phun ướt đều cả hai mặt lá bằng một trong hai loại thuốc sau :
*thuốc trừ bệnh Atulvil 5SC:
– Atulvil 5SC là loại thuốc trừ nấm bệnh thông dụng với họạt chất Hexaconazol, sản phẩm của công ty AGRIMORE (India) thuốc nhóm Triazol có tính nội hấp mạnh, phổ tác dụng rộng, phòng và trị nhiều loại bệnh trên nhiêu loại cây trồng, thuốc còn có tác dụng làm cho bộ lá xanh hơn, tăng khả năng chống chịu với các bệnh khác.
– Liều lượng sử dụng: 30-40 ml thuốc cho bình 16 lít hoặc 500ml thuốc cho thùng phuy 200 lít. Phun ướt đều tán lá.
* Thuốc trừ bệnh Opus 75EC:
– Opus 75EC là thuốc trừ nấm thế hệ mới với hoạt chất Epoxiconazole, sản phẩm của Công ty BASF (Cộng hòa Liên bang Đức).
– Opus 75EC có tính nội hấp, thuốc nhanh chóng thấm qua bề mặt và phân bổ đều trong lá, lưu dẫn mạnh trực tiếp đến các vết bệnh nơi nấm xâm nhập. Hiệu quả của thuốc kéo dài nhờ vào đặc tính phòng bệnh (ngăn chặn sự xâm nhập của nấm bệnh), trị bệnh (chặn đứng sự tiến triển của nấm bệnh) và diệt triệt để (nấm đã xâm nhập và các bào tử mới). Thuốc đạt hiệu quả phòng trị cao, giảm chi phí công lao động và số lần phun.
– Opus 75EC còn kích thích cơ chế tự kháng bệnh của cây, giúp dưỡng cây xanh lá.
– Liều lượng sử dụng : pha 20 ml thuốc cho bình 16 lít hoặc 240 ml thuốc cho thùng phuy 200 lít nước, phun 4 phuy cho 1 Hécta.
* Thuốc trừ bệnh Sumi-Eight 12.5WP:
– Sumi-Eight 12.5WP là thuốc trừ nấm phổ rộng với hoạt chất Diniconazole, sản phẩm của Công ty Công nghiệp Hóa chất SUMITOMO (Nhật Bản).
– Sumi-Eight 12.5WP nội hấp mạnh, thuốc được mô cây hấp thụ nhanh sau khi phun, ngăn chặn sự hình thành chất ergosterol cần thiết cho sự phát triển vách tế bào nấm, làm cho tế bào nấm mất nước và chết. Hiệu lực cao, kéo dài để phòng và trị hữu hiệu nhiều loại nấm bệnh gây hại cây trồng
– Sumi-Eight 12.5WP còn có tác dụng dưỡng cây, cây khỏe, bộ lá xanh hơn, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
– Liều lượng sử dụng: pha 10-15 gr thuốc cho bình 16 lít tương đương 125 gr – 150 gr thuốc /thùng phuy 200 lít nước, phun 3-4 phuy trên 1 hecta (10.000 m2).
Các loại thuốc nêu trên đều có bán tại Cửa hàng Thuôc Bảo vệ thực vật TUẤN CÚC (92 Quốc lộ 20 thị trấn Liên nghĩa, Đức trọng, Lâm Đồng. ĐT 063.3844089)
kỹ sư Đào Huy Tuấn
